Harput'ta Define Var mı?

Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Bölüm Başkanı ve Harput Kalesi Kazı Başkanı Prof. Dr. İsmail Aytaç, Harput'ta define var mı? sorusuna da dikkat çeken yanıt verdi.

KAZILARDA ALTIN VE GÜMÜŞ BULUNDU MU?

Aytaç, yaptığı açıklamada, 2014-2017 tarihleri arasında gerçekleştirdikleri Harput Kalesi iç kazı çalışmalarında altın ve gümüş gibi değerli metallere rastlamadıklarını söyledi. 

Kazı çalışmalarını kameralar gözetiminde gerçekleştirildiğini ifade eden Aytaç, "Benim dönemimde altın veya gümüş gibi hiç bir şey kazılarda çıkmadı.

Bizim kazı yönetimimizde alan ince ince kazılır, o toprak elenir, çıkan her türlü obje yıkanır ondan sonra da özelliklerine göre ayrılır. Her kazı alanının içinde biri uzman 5 kişi vardır. Kalede 4 tane 360 derece dönen kamera vardır. Bunların eşliğinde kazı yapılır. Kazı evinde de 7 tane kamera vardır. Biz altın, gümüş gibi değerli maden çıkmasını beklemiyoruz da.

Çünkü Harput Kalesi ani bir depremle yada ani bir yangınla terk edilmiş bir yer değil. Hayat devam ettikçe eski katmanlar düzeltilmiş, yerine yeni yapılar konularak tekrar yapılar yapılarak devam etmiş. Demeye çalıştığım şey şu: 1930'lara kadar Harput içinde yerleşim vardı. 1845'lerde Harput'taki kale, Garnizon şehre yani aşağıya taşındı.

Dolayısıyla neyi varsa söküp alıp gelmişler.Yaklaşık 150 yıl boyunca da Harput'un içindeki ve Elazığ'daki yapılar inşa edilirken, Harput'taki taşlar sökülmüş ve buralarda kullanılmış. Dolayısıyla burada herhangi bir düşme dahi değerli bir şeye rastlanması çok zor bir ihtimal. Esas sorun şu. Her yerleşimde insanlar kendilerine ait değerli malzemeleri gömüp gittiler mantığı doğru değil.

O dönem, geçmişin teknolojisi bu kadar iyi değildi. Altın, gümüş gibi madenler kolay kolay elde edilemiyordu. Diğer husus; bu insanlar hayatlarına devam edecek şekilde değerli eşyalarını nesilden nesile aktardılar. Giderken birileri bıraktı gitti mantığı doğru değil. Çünkü buradan giden insanlar buraya bir şeyler gömdü gitti mantığı yoktur." diye konuştu. 

TAMAMEN EFSANE

Harput'ta gömü, define olduğu yönündeki söylentilerin tamamen efsane olduğunu vurgulayan Aytaç, vatandaşları sahtekarlara karşı uyardı. 

Bir çok insanın sahtekarların tuzağına düştüğünü ifade eden Aytaç, şöyle devam etti: "Bu işin ticaretini yapan, vatandaşı kandıran bir kitle var. Yemin billah edip, 'şurada şu var' deyip harita eskitip satıyorlar. Onlar para kazanıyor, vatandaş da bu arada mağdur oluyor.

Gidip şikayet de edemiyor. Sahtekarlık yapanlar bir yerlere sahte bir eser gömüyor, sonra 'burada bir şey var' diyorlar. Vatandaş da gidip bir fiil kazıyor ve çıkan sahte eseri gerçek sanıyor.  Bunların çoğu sahte eser. Vatandaşın burada unayık olması lazım.

Tahsili, geliri ne olursa olsun, çok kişi bu konulara kanıyor ve mağdur oluyorlar. Ben bilirkişilik de yapıyorum, tarihi eserle ilgili. Hakikaten üzümlüyorum. Bazen öyle oluyor ki bir bakır para, o kadar çok vardır ki, değeri de yoktur. Ama sahtekarlar bunu çok yüksek fiyatlarla satabiliyorlar. Bunu turizm amaçlı basan ve satan atölyeler var.

Zaten bunu tarihi eser diye satıyorlar. Sahtekarlar onu alıyor, getirip bir yere gömüyor: Diyor ki 'tarihi eserdir.' Bugün 5 liraya 10 liraya aldığı bir şeyi çok değerliymiş gibi sahte ticaretini yapanlar var. Bilmeyenler bu işin ticaretine girmesinler ve kandırılmasınlar. Çok üzücü bir olay. Emeklilik parasının tamamını bu tür insanlara kaptıran insanlara kaptıranları biliyorum." 

"HARPUT'TA DEFİNE YOK"

Harput'ta altın olmadığını söyleyen Aytaç, "Harput'ta altın yok. Buldum diyen de yalan söylüyor. Gayri resmi para kazanan insanlar 'define buldum' diyor ama öyle bir define de yok. Harput, Artuklu döneminde yerel bir beylikti. Selçuklu'ya bağlandı.

Safariler geldi burası bir şehir oldu. Osmanlıya geldi şehir olmaktan çıktı iç kale oldu. Kesinlikle böyle bir imparatorluğun, bilmem hangi devletin hazinesinin saklandığı bir şer değil." diye konuştu.