Yazıma, YKS sonuçlarının tüm üniversite adaylarına hayırlar getirmesini temenni ederek başlamak istiyorum.
2022 TYT sinin beklenenden biraz daha kolay sorular içermesi, doğal olarak ülke genelinde soruların doğru yapma oranını yükseltmiş ve bu durum daTürkiye geneli sıralamalarda ciddi yığılmalara yol açmıştır. Buna bağlı olarak puan sıralamaları, geneldebeklenenden farklı gelerek birçok öğrenciyi hayal kırıklığına uğratmıştır.
YKS sonuçlarının açıklanmasıyla birlikte üniversite tercih maratonu başlamıştır. Bu yıl Türkiye genelindeki sıralamalarda ortaya çıkan yığılmalar tabi ki tercihleri de doğrudan etkileyecektir. Bu nedenle uzmanlardan destek almadan tercih işlemlerinin tamamlanmaması gerekmektedir.
Sınavda gösterilen başarı kadar doğru bir tercih listesi hazırlamak da çok önemlidir. Üstelik de her yıl yarım milyondan fazla üniversiteli gencin tekrar tercih yapabilmek için üniversite sınavlarına girdiği dikkate alındığında doğru bir tercihin ne kadar önemli olduğu bir kez daha önem kazanmaktadır. Hatalı hazırlanacakbir tercih listesi, istenilmeyen bir bölüme ve üniversiteye yerleşmeye neden olabileceği gibi açıkta kalmaya da yol açabilmektedir. Bu nedenle zorlusınavlar arasında geçen stresli günler ve hazırlık süreçleri dikkate aldığında doğru bir tercih listesininhazırlanmasının önemi daha iyi anlaşılacaktır.
Tercih işlemlerinde dikkat edilmesi gereken en önemli teknik detay şudur: Öğrenci; tercih listesinin en başına hayalindeki üniversite ve bölümleri, ortasına daha gerçekçi bölümleri, sonlara doğru da ise riski azaltma adına mevcut sıralamasından daha gerileri yazmak suretiyle tercih işlemlerini geniş bir yelpazede tamamlamalıdır.
Genelde üniversite tercihleri döneminde adayları bir takım değişiklikler karşılamaktadır. Ya puan türleri değişir ya da kontenjanlar artar veya yükselir. Zaten bu sene de durum pek farklı değildir. Zira bu yıl ilk kez puan barajı kaldırılmıştır. Yani, önceki yıllardan farklı olarak bu yıl üniversite adaylarından tercih yapabilmek için temel puan şartı aranmayacaktır. Ancak YÖK’ün önceki yıllarda “Barajı aşanlar rahatça tercih yapabiliyor, parası olan okuyor” gerekçesiyle getirdiği bölüm sıralaması ve baraj uygulamaları bu yıl da devam etmektedir.
Üniversite tercihi yapacak olan adaylara tavsiye niteliğindeki bazı soru-cevaplar aşağıdaki gibidir:
➢ Üniversite tercihi yapan gençler çoğu kez “puanım boşa gitmesin” diyor ya da ailelerinin istekleri doğrultusunda tercih yapıyor. Puanlar yüksek olsa bile istenilen ama daha düşük puanlı bölümler tercih edilmeli mi?
Yerleştirme puanı, bir adayın diğer adaylara göre konumunu ve olası seçeneklerini belirler. O seçenekler arasından hangilerini tercih etmeleri gerektiği tamamen adayın istek ve yeteneklerine kalmıştır. Bir bölümün geçen yıllarda puanının yüksek olması, o bölümü bugün tercih edecek adayların istek ve yeteneklerine uygun olduğunu değil, sadece geçmişte başkalarının neyi tercih ettiğini göstermektedir. Adaylar ‘Puanlarımız zayi olmasın’ derken hayatlarını zayi edebilecek tercihler yapabilirler. Bu yüzden puanlarının elverdiği en yüksek puanlı yere değil, en çok okumak istedikleri bölümlere odaklanmaları daha uygun olur.
➢ Günümüzde meslekler hızla değişiyor. Geleceğin meslekleri diye bir kavramdan söz etmek mümkün mü?
Çok özel bir alanda eğitim almak başta “aranan eleman” olmak nedeniyle cazip görünebilir. Ancak değişen dünyada sadece eski bölümler değil, yeni bölümler de hızla ortaya çıkmaktadır. Bu açıdan standart mesleklere yönelik bölümler ile yeni alanlara yönelen bölümler arasında çok özel bir fark yok gibi. Bir de bir eğitim alanının dünyadaki değişimin yanında özellikle ülkemizdeki karşılığının ne olduğuna iyi bakmak gerekmektedir.
➢ Tercih yaparken özellikle dikkat edilmesi gereken noktalar neler olmalı?
Hata yapmamak için aşamalı tercih yapmakgerekmektedir. Çok fazla seçenek, adayın karar vermesinde “tercih kirliliği” oluşturabilir. Bu yüzden önce okunmak istenen bölümlere karar vermek, sonra okunmak istenen bölge, ardından da üniversiteye bakmak daha iyi bir yöntem olacaktır. Ayrıca yerleşmek kadar yerleştiği bölümde başarılı olmak için de bölümün akademik imkânlarının, fiziksel ortamının ve yerleşim yerinin barınma imkânlarının göz önüne alınması gerekmektedir. Benim önerim tüm bunlar göz önünde bulundurularak yapılan tercihlerden sonra bile birkaç gün listeyi bekletip emin olduktan sonra ÖSYM sayfasına giriş yapılmasıdır. Zira son dakika önerilerine karşı ihtiyatlı olmak gerekmektedir. Bununla birlikteaile yakınlarını memnun etmeye yönelik tercihlerde de dikkatli olmak gerekir. Aileleri uzun vadede memnun etmenin en doğru yolu, kendilerinin mutlu ve verimli olacakları bir eğitim almalarından geçtiğini akıldan çıkarmamak gerekir.
➢ Tercihlerde üniversite mi yoksa okumak istedikleri bölüm mü önemli?
Önce bölüm, sonra üniversite seçilmelidir.
➢ Bölümlerin İstediği Özel Koşulları Okumak Unutmamalı
Gençlerin en sık yaptığı hataların başında tercih listesine aldıkları programların ‘özel koşullarına’ dikkat etmemek geliyor. Tercihlerinizi yaparken dikkate almanız gereken önemli bir nokta listenize aldığınız programların istediği “özel koşulları” taşıyıp taşımadığınızı kontrol etmek olmalıdır. Birçok genç, programlardan bazılarında “özel koşullar” istendiğini maalesef bilmeden tercih yapmaktadır. Oysa bazı programlarda boy, yaş, cinsiyet, sağlık gibi özel koşullar bulunmaktadır. Listenize aldığınız programların karşısında yer alan “bakınız” sütunlarını kılavuzun son sayfalarında yer alan bölümlerden kontrol etmeli ve bu koşulları taşıyorsanız bu bölümleri yazmalısınız.
TERCİHTE SON TÜYOLAR
➢ Alternatifli bir tercih listesi oluşturun.
➢ Üniversite hakkında detaylı bilgi edinin.
➢ Başarı sıranızı dikkate alın, açıkta kalmamak için geniş bir aralıktan tercih yapın.
➢ Vakıf üniversitelerinin tam burslu bölümlerinin kontenjanlarını dikkate alın.
➢ Tercih listenizde aynı bölümü 3-5 kez yazmak size avantaj getirmez.
➢ İsteğiniz bölümü üst sıralara yazmanız avantajınız değildir. Çünkü programlara yerleştirmeler puan üstünlüğüne göre yapılmaktadır.
➢ Seçtiğiniz bölüm ile sıralamanızın yakın olduğuna dikkat ediniz.
Tüm Adaylara Hayırlı Bölümler ve Üniversiteler Diliyorum.
